Choroba hemoroidalna w początkowym okresie jest leczona prawie wyłącznie zachowawczo. Preparaty, w postaci czopków i maści, działające przeciwzapalnie i przeciwbólowo, nie likwidują choroby, lecz jedynie część jej objawów. Często choroba trwa wiele lat, aż do chwili, kiedy osiąga III lub IV stopień zaawansowania. Wtedy leczenie instrumentalne zazwyczaj staje się niemożliwe i chory jest kierowany najczęściej do leczenia operacyjnego. Aby wykluczyć przede wszystkim choroby nowotworowe jelita grubego, które bardzo często są leczone bez żadnej diagnostyki jako „żylaki odbytu”, należy obowiązkowo wykonać badania diagnostyczne jelita grubego.
Wszystkie metody instrumentalne opierają się na wywołaniu ograniczonego włóknienia u podstawy guzka, co powoduje zmniejszoną jego ruchomość oraz częściową obliterację naczyń, zmniejszając wielkość guzka i skłonność do krwawień. Do instrumentalnych metod leczenia należą:
Skleroterapia hemoroidów to rewelacyjna metoda leczenia choroby hemoroidalnej. Polega na wstrzyknięciu 3% aethoxysclerolu (polidokanolu), podśluzówkowo, w postaci piany, u podstawy każdego guzka. Podczas zabiegu wstrzykuje się około 4 ml piany środka sklerotyzującego. Do leczenia hemoroidów tym sposobem nadają się guzki krwawnicze I i II stopnia. Skuteczność leczenia ocenia się na ok 90%. Zabieg wykonuje się w pozycji kolankowo-łokciowej. Czas trwania zabiegu wynosi około 30 min. Okolice zabiegową znieczula się Lignocaina w żelu. Metoda może być stosowana wyłącznie pod kontrolą wzroku. Dzięki zastosowaniu najnowszego video anoskopu firmy BOBTS – nie da się ostrzyknąć chorego miejsca „na ślepo”. Ryzyko perforacji jest zbyt duże.
Wykonując zabieg za pomocą videoanoskopu lekarz w trakcie zabiegu dysponuje obrazem pola operacyjnego na monitorze medycznym. Każdy ruch jest pod kontrolą i zabieg z ryzykownego staje się bezpieczny.
Skleroteraoia jest metodą mało inwazyjną, nie wymaga długiej rekonwalescencji i pozwala na szybki powrót do codziennej aktywności.
Wskazania
Jak przygotować się do zabiegu
Do przygotowania jelita do zabiegu należy użyć środka Enema lub Rectanal.
Obydwa środki dostępne są w aptekach i sprzedawane bez recepty. Przygotowanie polega na oczyszczeniu jelita przy pomocy tych środków, jeden raz wieczorem w dniu poprzedzającym zabieg oraz jeden raz w dniu zabiegu, 4 – 5 godzin przed zabiegiem. Poza tym lekarz może zlecić inne leki, które należy przyjąć zgodnie z uzyskanymi wskazówkami.
Przebieg zabiegu
Pierwszym etapem leczenia jest konsultacja lekarska. Następnie wykonane zostaje badanie per rectum oraz anoskopia która pozwala na jednoznaczne określenie problemu. Sam zabieg skleroterapii nie wymaga znieczulenia ani nie powoduje silnego dyskomfortu. Bezpośrednio po wykonaniu zastrzyków, przez około 20-30 min, może pojawić się pieczenie, które związane jest z działanie sklerozantu. Zabieg może powtórzenia po dwóch miesiącach, wyjątkowo dodatkowo po 6 miesiącach.
Efekty skleroterapii hemoroidów
Ta metoda daje szczególnie dobre efekty u chorych z niewielkim zaawansowaniem choroby, u których główną dolegliwością są obfite krwawienia. Efekt „zapadnięcia” guzków krwawniczych pojawia się po kilku dniach, a końcowy efekt terapeutyczny po 4-6 tygodniach.
W zdecydowanej większości przypadków przeprowadzenie zabiegu skleroterapii pozwala osiągnąć zadowalające rezultaty medyczne.
Przeciwwskazania
Leczenie klejem tkankowym HemOff pozwala na bezpieczne i szybkie usunięcie lub zredukowanie guzków krwawniczych odbytu. To nowoczesna metoda, polegająca na wstrzyknięciu preparatu w guzek hemoroidalny, co w efekcie końcowym prowadzi do zwłóknienia guzka. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym.
Przed zabiegiem wymagana jest konsultacja kwalifikująca do zabiegu i diagnostyka proktologiczna. Na podstawie oceny stopnia zaawansowania choroby, lekarz prowadzący decyduje o liczbie wymaganych zabiegów i ich częstotliwości. Z reguły jeden zabieg pozwala na uzyskanie zadowalających efektów, które widoczne są w bardzo krótkim czasie. Zabieg odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, trwa kilka – kilkanaście minut. Po zabiegu pacjent może wrócić do codziennych obowiązków. Pierwsza konsultacja pozabiegowa jest bezpłatna.
Przeciwwskazaniem do leczenia hemoroidów powyższą metodą jest m.in. stan zapalny kanału odbytu lub odbytnicy, ostra szczelina odbytu lub rozległe zmiany skórne.
Zakładanie gumowych podwiązek (RBL, metoda Barrona) jest najpowszechniej stosowaną instrumentalną metodą leczenia hemoroidów na świecie, gdyż jest dość skuteczna i ekonomiczna. Obecnie dość często wykorzystywana do leczenia guzków II i III stopnia. Metoda opisana w 1958 r. przez Blaisdell’a, upowszechniona w 1963 r. przez Barrona. Zasada leczenia polega na założeniu u podstawy guzka hemoroidalnego elastycznych pierścieni za pomocą specjalnego przyrządu – ligatora. W celu przyśpieszenia destrukcji zobliterowanego guzka krwawniczego często dodatkowo stosuje się przymrażanie (krioterapię).
Do tego celu służy aparat kriochirurgiczny Cryo-S firmy Metrum, który ma wbudowany ssak pneumatyczny, służący do podłączenia ligatora. Niektórzy proponują podwiązanie trzech guzków w czasie jednego zabiegu. Takie postępowanie obarczone jest jednak ryzykiem częstszych powikłań Podwiązka powoduje niedokrwienie i martwicę, co prowadzi do odczynu włóknistego, blizny i przyrośnięcia błony śluzowej do podłoża.
Założenie podwiązki powinno być niebolesne. Pojawienie się bólu świadczy o zbyt niskim wybraniu miejsca podwiązania guzka w stosunku do linii zębatej. Jeśli ból się pojawi, gdy założono już podwiązki, należy je przeciąć.
Do powikłań należą:
Choroba hemoroidalnaMetoda Hemoron – zabieg polega na przyłożeniu w okolicy podstawy guzka hemoroidalnego dwóch elektrod, pomiędzy którymi przepływa prąd jednobiegunowy przerywany, o niskim napięciu i średniej częstotliwości. Powoduje to zmniejszenie przepływu kwi w tętniczkach hemoroidalnych nawet o 80%. Ryzyko ewentualnych powikłań w postaci dyskomfortu w okolicy odbytu i plamienia krwią niewielkie – u około 0.5% pacjentów. Pacjent może przyjmować leki wpływające na krzepnięcie krwi w okresie okołooperacyjnym.
Choroba hemoroidalnaFotokoagulacja podczerwienią (IRC) – metoda opiera się na wykorzystaniu promieni podczerwonych. Zabieg polega na przyłożeniu głowicy do podstawy guzka. Emitowane promienie zamieniają się w miejscu przyłożenia w ciepło, wywołując odczyn zapalny i sklerotyzację. Zakres jednego zabiegu obejmuje jeden guzek.
Choroba hemoroidalnaKierowane Dopplerem podwiązywanie naczyń hemoroidalnych (metoda Morinagi – 1995). Polega na zamknięciu przez podkłucie światła tętnic doprowadzających krew do guzków hemoroidlanych po zlokalizowaniu ich za pomocą proktoskopu z ultradźwiekowym detektorem przepływu. Metoda nowoczesna, lecz nieznane są odległe wyniki terapii.
wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych. Jest bezbolesny i należy do grupy zabiegów minimalnie inwazyjnych. Nie polega na usunięciuntkanki, a jedynie na zamknięciu tetniczek hemoroidalnych, bez stosowania nici i klipsów. Zabieg polega na laserowej fotokoagulacji odgałęzień tętnicy odbytniczej i częściowym obkurczeniu śluzówki oraz tkanek otaczajacych. W ten sposób zostaje zmieniony przeplyw tętniczo-odbytniczy, w konsekwencji czego guzki krwawnicze w ciągu kilku dni wycofują się.
Zabieg wykonuje się przy pomocy specjalnie zaprojektowanego światlowodu LHP™ w znieczuleniu miejscowym lub ogolnym.W przeciwieństwie do innych stosowanych metod zabieg nie wymaga nacinania i szycia. Metoda obarczona jest najmniejszym ryzykiem wystąpienia zwężeń. Proces leczenia jest niezwykle szybki.
Aktualnie uważa się, iż jedynie około 5-10% pacjentów z chorobą hemoroidalną wymaga operacji chirurgicznej. Pacjenci wymagający operacji to z reguły chorzy z IV stopniem choroby hemoroidalnej, wypadaniem odbytu oraz ci, u których zawiodło leczenie zachowawcze i instrumentalne.
Najczęściej stosowana technika operacyjna. Metoda polega na wycięciu chorobowo zmienionych guzków, podkłuciu szypuły naczyniowej z pozostawieniem na otwarte do wygojenia miejsc po ich usunięciu.
Metoda zbliżona do poprzedniej, różni się od niej tym, że ranę powstałą po usunięciu guzka zamyka się szwem ciągłym.
Technika została przedstawiona w 1998 roku przez A. Longo, jest to hemoroidektomia z użyciem staplera okrężnego. W miejsce dotychczas stosowanych metod operacyjnych zaproponował on wycięcie za pomocą staplera okrężnego cylindra błony śluzowej powyżej guzków krwawniczych wraz z naczyniami doprowadzającymi krew i równoczesnym zszyciem brzegów ubytku. W wyniku tego wypadające guzki zostają podciągnięte ku górze i na skutek zmniejszonego dopływu krwi ulęgają zwłóknieniu. Dodatkowo powstająca w miejscu zespolenia blizna łącznotkankowa przytwierdza je do podłoża. W porównaniu z poprzednimi metodami, choć nie wolna od powikłań pozwala na zmniejszenie natężenia bólu pooperacyjnego, skrócenie okresu rekonwalescencji i szybszy powrót do pełnej aktywności. Wadą metody jest dość wysoki koszt staplera.
Aktualnie istnieje wiele sposobów leczenia choroby hemoroidalnej. Bardzo istotne jest, aby lekarz-proktolog wiedział, jaki najbardziej optymalny sposób leczenia zaproponować pacjentowi. Zarówno metody objawowe, leczenie zachowawcze, małoinwazyjne, jak i chirurgiczne sposoby terapii moga okazać się bardzo skuteczne dla pacjenta przy właściwym postępowaniu. Zdarzają się przypadki niewłaściwego i zbyt pochopnego leczenia choroby hemoroidalnej, co skutkuje trwałymi efektami ubocznymi na całe życie u pacjenta. Pomimo wielkiego wysiłku lekarza-proktologa może się zdarzyć podczas leczenia, iż operacja chirurgiczna wcale nie przyniesie oczekiwanego efektu u pacjenta.
Ważne jest, aby pacjent pokonał lęk i skrępowanie w celu wczesnego zdiagnozowania choroby, co umożliwi skuteczne leczenie za pomocą wybranej metody.