Kłykciny kończyste

Kłykciny kończyste odbytu (łac. condylomata acuminata, brodawki skórne, zwane też brodawkami wenerycznymi lub płciowymi)) spowodowane są zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego z grupy Papilloma virus (ang. human papillomavirus – HPV). Problem dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn w każdym wieku, choć wiąże się głównie z aktywnością seksualną człowieka. W zależności od rodzaju, ludzkie wirusy brodawczaka wywołują brodawki podeszwowe zwykłe lub brodawki narządów płciowych i odbytu (kłykciny). Spośród zidentyfikowanych różnych typów, a do tej pory zidentyfikowano ponad 100 typów HPV, ok. 30 może powodować zakażenie okolicy narządów płciowych i odbytu. Niektóre z nich mogą wywoływać również zmiany chorobowe np. na błonie śluzowej jamy ustnej, spojówkach i błonie śluzowej krtani. Najczęściej kłykciny powoduje zakażenie wirusem HPV 6 lub/i HPV 11. Rzadziej spotykane są infekcje wirusami HPV 16 i 18. W wyjątkowych przypadkach kłykciny mogą być wywołane wirusem HPV 2, którego objawami są zmiany na rękach – tzw. brodawki zwykłe (łac. verrucae vulgares). Do czynników zwiększających ryzyko infekcji wirusem zaliczyć możemy utrzymywanie kontaktów homoseksualnych, niektóre leki i choroby powodujące obniżenie odporności organizmu. Poza zakażaniem poprzez kontakt płciowy z osobą zainfekowaną, istnieją również inne możliwości zakażenia, np. infekcja noworodka podczas porodu z zarażonych narządów rodnych matki lub nawet przeniesienie wirusa z ręki (także np. basen, ręczniki – choć nie jest to do końca poznane). Stosowanie zabezpieczenia w postaci prezerwatywy nie jest wystarczającym w przypadku kontaktu płciowego z zarażonym partnerem. Kłykciny kończyste (odbytu, narządów płciowych) mogą dotyczyć pacjentów w różnym wieku (również dzieci). Jest to choroba zakaźna, istnieje zatem konieczność badania partnerów i – co bardzo ważne! – konieczność podjęcia wspólnego leczenia.

Objawy

Objawem choroby może być występowanie niekiedy kilku niewielkich grudek (narośli) w okolicach odbytu lub narządów płciowych.

W przypadku większego zaawansowania mogą to być twory „kalafiorowate”, rozległe wykwity wokół i/lub wewnątrz odbytu, również głęboko naciekający guz mogący ulegać zezłośliwieniu. Zmiany przyodbytowe można zaobserwować samemu. Zmiany wewnątrz odbytu mogą powodować pieczenie, świąd, uczucie wilgotności, niekiedy niewielkie krwawienie przy defekacji, sporadycznie niewielki ból. Objawy często pacjenci mylą z dolegliwościami hemoroidalnymi. Chorobę rozpoznajemy na podstawie badań klinicznych oraz histopatologicznych (wycinek tkanki badamy pod mikroskopem). Część zakażeń może przebiegać bezobjawowo (bez widocznych dla oka zmian). Duża część zakażeń wirusami z grupy HPV ustępuje samoistnie dzięki odporności organizmu. Bezobjawowe zakażenie oraz możliwość wystąpienia naturalnej reakcji odpornościowej u jednego człowieka powoduje, iż możemy nigdy się nie dowiedzieć, iż zakażenie miało miejsce. Utrzymywane w tym czasie kontakty płciowe nie dają tej samej gwarancji partnerowi. Najgroźniejsze są zakażenia wirusem HPV 16, 18, 31 i 45, rozległe i nie leczone bowiem mogą prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy bądź innych nowotworów narządów moczowo-płciowych. Profilaktyka to m.in. ograniczenie liczby partnerów seksualnych, brak kontaktu z osobami zarażonymi, a także regularne wykonywanie cytologii (test Pap) u kobiet.